10 stappen om je sollicitatiegesprek voor te bereiden
Een goede voorbereiding is het halve werk, dit geldt uiteraard ook voor een sollicitatiegesprek. Niet elk sollicitatiegesprek is uiteraard hetzelfde, maar we durven wel met enige zekerheid te zeggen dat bepaalde onderdelen altijd voorkomen. Denk bijvoorbeeld aan je ervaring, wie je bent als persoon en informatie van het bedrijf zelf. Door je op de juiste manier voor te bereiden heb je al een streepje voor, kun je de zenuwen in bedwang houden en is de kans op succes groter.
Hieronder lees je tien stappen om deze voorbereiding zo goed mogelijk te laten verlopen en je kans op slagen te verhogen.
Stap 1: Doe onderzoek naar het bedrijf en de functie
Het doen van onderzoek naar een bedrijf en de functie is een belangrijk onderdeel in de voorbereiding. Om te beginnen is het belangrijk om te weten welke vereisten de baan en specifieke functie heeft. Solliciteer je naar een functie als verkoper? Lees dan weer eens goed de vacature door, vaak staat daar wel wat er precies nodig is. Deze specifieke informatie kun je gebruiken tijdens het sollicitatiegesprek, al raden we je wel aan om dit subtiel op te pakken.
Als de functie-eisen, en de informatie over het bedrijf, niet duidelijk zijn omschreven zul je zelf op onderzoek moeten gaan. Op het internet kun je al heel veel informatie vinden: kijk bijvoorbeeld eens goed naar de website van het bedrijf. In veel gevallen zal daar ook een visie en missie op staan: ook hieruit kun je veel informatie halen. Vaak kun je op bedrijfsfoto’s en de toon de tekst op de verschillende pagina’s ook wel iets over de bedrijfscultuur zeggen. Je kan nog specifieker te werk gaan door LinkedIn te gebruiken. Veel bedrijven hebben tegenwoordig een bedrijfsprofiel en met een beetje geluk zie je ook wie er nu werken. Neem eens een kijkje op het bedrijfsprofiel of die van medewerkers: misschien hebben ze een functieomschrijving of bericht geschreven over het bedrijf.
Door een goed en sterk onderzoek naar de functie en het bedrijf kun je je beter voorbereiden op het daadwerkelijke gesprek en de volgende stappen op deze pagina.
Stap 2: Maak een lijst van je ervaringen, vaardigheden en opleidingen
De tweede stap is een complete lijst te maken met al je ervaringen, vaardigheden en opleidingen. Je zou naar je cv, curriculum vitae, kunnen kijken, maar vaak zet je daar niet alles op. Denk bijvoorbeeld aan losse projecten waar je aan mee hebt gewerkt of werkervaring die niet meer belangrijk genoeg is voor je droombaan.
Dit is belangrijk omdat al deze zaken je misschien kunnen helpen tijdens je sollicitatiegesprek. Een herinnering aan bepaalde projecten en functies kunnen inzicht geven over hoe je toen met bijvoorbeeld problemen om bent gegaan. Dit is dan ook een valkuil die je vaak ziet: sollicitanten maken alleen gebruik van de relevantste werkervaring en projecten, terwijl er ook veel te vertellen valt uit hoe je met bepaalde situaties om bent gegaan in andere situaties.
Misschien staat de meeste informatie al op je cv, maar denk eens goed na over losse en specifieke projecten binnen opleidingen en eerdere banen. Misschien vind je dan een stukje probleemoplossing, creatief handelen of improvisatievermogen waar je niet eerder bij stil hebt gestaan.
Stap 3: Bedenk wat voor soort vragen je verwacht dat de interviewer zal stellen
De derde stap bestaat uit bedenken welke vragen je verwacht dat er gesteld zullen worden. Niet alleen de vragen, maar ook je antwoorden kun je alvast voorbereiden. Zo kom je zelfverzekerder over en zeg je precies wat je wil dat ze van je weten.
Er zijn ook enkele veelgestelde vragen die in specifieke situaties ter sprake komen. Heb je bijvoorbeeld een gat in je cv? Dan is er een kans dat er wordt gevraagd wat je in die tijd hebt gedaan. Heb je een studievertraging opgelopen? Ook dat kan ter sprake komen. De lijst die je in stap twee hebt doorgenomen zou je misschien nog enkele ideeën kunnen geven over de vragen die gesteld zullen worden.
Veelgestelde vragen tijdens sollicitatiegesprekken
Hieronder vind je enkele vragen die vaak worden gesteld tijdens sollicitatiegesprekken:
- Vertel iets over jezelf
- Waarom wil je voor ons bedrijf werken?
- Wat zijn jouw sterkte en zwakte punten?
- Hoe ga je om met stress en drukte op het werk?
- Kun je ons vertellen over een uitdagend project waar je aan hebt gewerkt?
- Waarom heb je besloten om te vertrekken bij je huidige werkgever?
- Hoe heb je je vaardigheden en kennis verbeterd tijdens je carrière?
- Kun je ons iets vertellen over je opleiding en hoe deze aansluit bij deze functie?
- Hoe ga je om met feedback en kritiek op het werk?
- Kun je ons een voorbeeld geven van hoe je een conflict op het werk hebt opgelost?
- Hoe beschrijf je jouw probleemoplossend vermogen?
- Hoe houd je je op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen in je vakgebied?
- Hoe beschrijf je jouw werkethos en professionaliteit?
- Hoe beschrijf je jouw verantwoordelijkheidsgevoel en betrouwbaarheid op het werk?
- Hoe ga je om met deadlines en prioriteiten op het werk?
- Waarom denk je dat deze functie een goede match is voor jouw vaardigheden en ervaring?
- Hoe zie je jezelf bijdragen aan het team en aan het bedrijf?
- Kun je ons iets vertellen over jouw ervaring met vergelijkbare taken en verantwoordelijkheden?
- Waar sta je over 5 jaar in je carrière?
- Wat zijn je lange termijn doelen en ambities?
- Hoe beschrijf je jouw vermogen om je aan te passen aan veranderende omstandigheden en nieuwe uitdagingen?
Wil je nog meer voorbeelden? Kijk eens op onze pagina over de meest gestelde sollicitatievragen.
Stap 4: Oefen voor de spiegel, een vriend of familielid
Misschien is dit niet de voorbereiding voor iedereen, maar toch raden we het aan. Oefenen voor een vriend of familielid raden we wel aan als je snel zenuwachtig wordt, vervolgens kun je ook nog eens oefenen voor de spiegel. Als je liever niet voor iemand of de spiegel oefent kun je toch enkele scenario’s en wat je gaat zeggen inbeelden.
Natuurlijk is elk sollicitatiegesprek anders, maar je kunt wel alvast nadenken, en oefenen, over wat je gaat bespreken. Denk bijvoorbeeld aan een korte introductie van jezelf, of de antwoorden die je hebt bedacht tijdens stap drie. Door een korte oefening kom je zelfverzekerder over en struikel je minder snel over je woorden.
Stap 5: Zorg ervoor dat je op tijd komt voor het gesprek
Dit is uiteraard vanzelfsprekend en zou je misschien niet als voorbereiding noemen. Maar toch is het onderdeel van elke goede voorbereiding. Alvast kijken waar het gesprek zal plaatsvinden en kijken hoe lang de reistijd zal bedragen zorgt voor minder stress op de dag van de sollicitatie zelf.
Deze kleine voorbereiding zorgt vaak voor iets meer rust. Bovendien zul je de reis toch moeten inplannen: waarom niet iets eerder?
Stap 6: Zorg ervoor dat je gepast gekleed bent
Ook kiezen voor de gepaste kleding hoort bij de voorbereiding op je sollicitatiegesprek. Ben je tijdens stap drie iets te weten gekomen over de bedrijfscultuur? Gebruik dit in je voordeel en kies een outfit die bij de bedrijfscultuur past.
Als je niet zeker weet hoe de bedrijfscultuur zal zijn moet je improviseren. Als eerst is het belangrijk dat je kleding kiest waar jij je comfortabel in voelt. Dit betekent dan weer niet dat je aankomt in een oud shirt met een joggingbroek, maar denk bijvoorbeeld aan een shirt, met een losgeknoopt neutraal overhemd en een passende spijkerbroek. Tenzij je solliciteert voor een fitnesscoach functie, dan kom je misschien nog wel weg met die joggingbroek.
We raden daarbij ook aan om te gaan voor een neutrale kledingkeuze als het gaat om kleuren, patronen en accessoires. Je kledingkeuze moet natuurlijk niet de aandacht wegtrekken van het gesprek zelf.
Stap 7: Breng een kopie van je cv en eventuele andere belangrijke documenten mee
Print een kopie van je cv en motivatiebrief uit. In veel gevallen zal het bedrijf dit zelf hebben gedaan of een computer bij de hand hebben. Maar voor de zekerheid is het toch verstandig dit zelf te doen: mocht het bedrijf het zijn vergeten kom je voorbereid voor de dag.
We raden dan weer af om deze documenten te gebruiken als geheugensteun tijdens het gesprek zelf. Zo kom je onzeker over. Mocht je zenuwachtig zijn en een black-out krijgen is het dan wel weer verstandig, we raden je wel aan om dit eerlijk aan te geven.
Stap 8: Vermijd te veel te praten over je privéleven
Een sollicitatiegesprek is bedoeld om je, de sollicitant, kennis te laten maken met je potentiële nieuwe werkgever en jezelf te bewijzen als de ideale kandidaat. Het doel hiervan is dan weer om aangenomen te worden in het bedrijf en werk uit te voeren. Een sollicitatiegesprek heeft dus een zakelijk doeleinde, te veel praten over je privéleven kan afleiden van het doel van het gesprek.
In de meeste sollicitatiegesprekken zal je wel enkele vragen krijgen over je privéleven. Probeer deze vragen te beantwoorden, maar niet buiten de lijntjes te kleuren. Geef een specifiek antwoord op deze vragen, zo vermijd je dat het gesprek te persoonlijk wordt.
Bonustip: praat ook niet te veel over je vorige of huidige werkgever, vooral niet als het negatief is.
Stap 9: Stel ook vragen aan de interviewer
Bijna elk sollicitatiegesprek eindigt met dezelfde vraag: “heb je nog vragen voor ons?” Het is goed om je hierop voor te bereiden. Vaak wordt deze vraag met een “nee” beantwoord, maar dit kan een negatief effect hebben op je sollicitatiegesprek.
Zelf met vragen voor het bedrijf, vaak over het bedrijf of de functie komen, laat je geïnteresseerd overkomen. Zo krijgt het bedrijf het idee dat je de baan echt wil en je meer over ze wil leren.
Voorbeelden van vragen voor de interviewer zijn:
- Hoe groot is het team voor de functie waarop ik heb gesolliciteerd?
- Zouden jullie iets kunnen vertellen over hoe het bedrijf is ontstaan?
- Wat zijn jullie verwachtingen van mij mocht ik worden aangenomen?
Stap 10: Bedenk hoe je het gesprek wil beëindigen bij een goed gevoel
Stel je voor: het sollicitatiegesprek ging fantastisch. Je hebt het gevoel dat ze interesse in je hebben en je weet het ook al zeker. Hoe rond je het gesprek dan af?
Eindigen met een positieve noot in combinatie met het gevoel geven dat je erg enthousiast bent kan soms het verschil zijn tussen worden aangenomen en worden afgewezen.
Als eerste kun je alvast bedenken hoe je de interviewer en het bedrijf wil bedanken. Zo kun je bijvoorbeeld zeggen dat je het een waardevol gesprek vond en ze bedanken voor hun tijd. Je zou vrij direct kunnen zeggen dat je erg geïnteresseerd bent. Mocht je het iets subtieler willen aanpakken kun je ook vragen wat de vervolgstappen zijn in het sollicitatieproces.
Je zou eventueel ook naderhand, bijvoorbeeld de dag na het gesprek, een e-mail kunnen sturen waarin je aangeeft geïnteresseerd te zijn. Laten weten dat je enthousiast bent is een duidelijke indicator voor het bedrijf, bovendien krijg je vaak dan ook een bepaalde gunfactor.
Een goede voorbereiding op je sollicitatiegesprek is het halve werk
Hierboven heb je kunnen lezen hoe je je in tien stappen het beste kan voorbereiden op je sollicitatiegesprek. Zo heb je geleerd dat je onderzoek kan doen naar het bedrijf, je je eigen werkervaring en opleidingen positief kan inzetten en je voorbereid op veelgestelde vragen tijdens sollicitatiegesprekken.
Je hebt ook geleerd dat je door de reis naar het bedrijf in te plannen, alvast na te denken over juiste kledingkeuze en het zelf meebrengen van je cv documenten stress op de dag van de sollicitatie zelf kan verminderen. Als laatst heb je geleerd dat je moet focussen op het zakelijke, je de interviewer ook vragen moet stellen en hoe je een sollicitatiegesprek positief afsluit.
Wil je nog meer leren? Lees deze zeven meest gemaakte fouten bij sollicitatiegesprekken en hoe je ze kan vermijden.
We moedigen je aan om de stappen op deze pagina te volgen zodat het sollicitatiegesprek naar wens zal verlopen. We zijn er dan ook zeker van dat je kans op slagen zal verhogen met het volgen van deze stappen.
Succes met de voorbereiding en het sollicitatiegesprek! Wist je trouwens dat je ook veel kan halen uit een follow-up na je sollicitatie?
